Jaki to miał być tytuł? O Alzheimerze i jego leczeniu konopiami

Kiedy ostatnio zapomniałeś, gdzie położyłeś klucze od mieszkania? Jak długo próbowałaś sobie przypomnieć, kiedy urodziła się najmłodsza córka Twojej najlepszej przyjaciółki? Każdemu z nas zdarzają się momenty, w których istotna informacja nagle wypada z głowy. Gorzej, kiedy stan zapomnienia rozwleka się w nieskończoność, a pamięć już nigdy nie wraca. Wtedy to żarty o dziadku Alzheimerze, co mi schował gdzieś okulary, przestają śmieszyć, a stają się poważnym problemem, decydującym o standardzie życia i zdrowiu ogólnym. Warto przyjrzeć się temu problemowi zwłaszcza dziś, kiedy starzeje się nam społeczeństwo. 

Naukowcy uważają, że choroba Alzheimera jest spowodowana połączeniem czynników genetycznych, stylu życia i kondycji środowiska, zaś ryzyko zachorowania wzrasta znacząco powyżej 65 roku życia. Alzheimer rozwija się poprzez gromadzenie się w mózgu płytek pozakomórkowych (kłębków fragmentów białka zwanych beta-amyloidem) oraz splotów wewnątrzkomórkowych (skręconych włókien białka tau). Płytki i sploty gromadzą się w mózgu i ingerują w komunikację komórkową oraz transport substancji odżywczych, przyczyniając się tym samym do śmierci komórek mózgowych. Choroba ta zwykle zaczyna się od łagodnego zmieszania lub zapomnienia, w każdym jednak przypadku stan utraty pamięci pogarsza się, powodując powtarzanie wypowiedzi lub pytań, zapominanie o rozmowach czy umówionych spotkaniach, mylenie adresów i imion członków rodziny oraz przyjaciół, jak również zapominanie nazw przedmiotów codziennych. Alzheimer powoduje również utratę poczucia upływu czasu, trudności ze znalezieniem właściwych słów, problemy z koncentracją i myśleniem oraz doświadczanie uczuć depresji, niepokoju, wycofania społecznego, wahania nastroju i drażliwość. Nie ma skutecznego lekarstwa na tą chorobę, a wszystkie obecnie stosowane metody lecznicze mogą tylko chwilowo poprawiać objawy. 

CBD I THC wykazują potencjał leczniczy w chorobie Alzheimera

Dotychczasowe badania nad konopiami w kontekście leczenia Alzheimera dostarczają dowodów, że kannabinoidy pochodzenia roślinnego mogą być skuteczne w odwróceniu gromadzenia się amyloidu w mózgu, pomagając w transporcie przez barierę krew-mózg i z mózgu. Dowiodło tego badanie przeprowadzone na Florydzie przez zespół pod dowództwem Corbina Bachmeiera, opublikowane w Molecular and Cellular Neuroscience we wrześniu 2013 r. Wiele innych prowadzonych testów również wykazało, że THC i CBD zmniejszają gromadzenie się płytek pozakomórkowych i splotów wewnątrzkomórkowych, w związku z tym wykazują potencjał leczniczy w chorobie Alzheimera. Potencjał ten bierze się z interakcji konopi z układem endokannabinoidowym, który moduluje kilka procesów patologicznych związanych z zaburzeniami neurodegeneracyjnymi, jak np. zapalenie neuropatyczne, ekscytotoksyczność, dysfunkcja mitochondriów i stres oksydacyjny. I tak okazuje się, że receptory CB1 endokannabinoidów regulują neuroprzekaźniki zaangażowane w ekscytotoksyczne procesy neurodegeneracyjne, podczas gdy receptory CB2 wykazują zmniejszenie stanu zapalnego związanego z chorobą Alzheimera. Kolejną charakterystyczną cechą w mózgach pacjentów z Alzheimerem jest nadmierna aktywacja mikrogleju (komórek tworzących mielinę), co przyczynia się do nadmiernego gromadzenia się tau. Na szczęście wykazano, że CBD moduluje funkcję mikroglejową i kontroluje zapalenie neuropatyczne. Badanie przeprowadzone w Kalifornii w Instytucie Salk w La Jolla wykazało, że tetrahydrokannabinol i inne związki znalezione w konopiach mogą zmniejszyć ilość beta-amyloidu w mózgu. Chociaż już wcześniej dowiedziono, że kannabinoidy mogą pełnić funkcje neuroprotekcyjne wobec objawów choroby Alzheimera, to badanie naukowców z Florydy jako pierwsze wykazało, że wpływają one zarówno na stan zapalny, jak i beta-amyloid w komórkach nerwowych. W badaniu naukowcy wykazali, że poprzez poddanie białek beta-amyloidu działaniom THC, zmniejszył się poziom beta-amyloidu oraz zatrzymana została reakcja zapalna komórek nerwowych wywołana beta-amyloidem, co pozwoliło tymże komórkom przetrwać.

CBD sprzyja neurogenezie, wzrostowi i rozwojowi neuronów

Skuteczność CBD w terapii leczenia Alzheimera została również sprawdzona w badaniach opublikowanych we Frontiers in Pharmacology. Naukowcy z Australii - Tim Karl i Carl Group - zostali poproszeni o przeprowadzenie badań, ponieważ CBD okazał się posiadać właściwości neuroprotekcyjne, przeciwzapalne i przeciwutleniające in vitro. Te właściwości sugerowały terapeutyczne korzyści dla zmniejszenia lub nawet zahamowania zaburzeń funkcji poznawczych, które zachodzą w przypadku choroby Alzheimera. Jak się okazało, badania in vivo wykazały, że CBD ma zdolność do zmniejszania reaktywnego gliozy i odpowiedzi neurozapalnej, która jest połączona ze znaczną częścią neurodegeneracji w chorobie Alzheimera i w postępie choroby. Wyniki wskazują również, że CBD sprzyja neurogenezie, wzrostowi i rozwojowi neuronów, co z kolei zmniejsza pogorszenie funkcji poznawczych. W przedklinicznych trzytygodniowych badaniach na zwierzętach, CBD był skuteczny w odwróceniu deficytów poznawczych myszy z chorobą Alzheimera wywołaną iniekcją. Spośród myszy biorących udział w badaniu połowa otrzymywała codziennie przez trzy tygodnie zastrzyki z 20 mg CBD / kg . Naukowcy mierzyli zdolność do wykonywania wielu zadań poznawczych, w tym rozpoznawania społecznego i porównali wyniki z grupą, która nie była leczona. Według ich odkryć, w porównaniu ze zdrowymi myszami, choroba powodowała upośledzenie w rozpoznawaniu społecznym i rozpoznawaniu nowych przedmiotów a kannabidiol odwracał te negatywne efekty. 

Jak widać kannabinoidy zapewniają wieloaspektowe podejście w leczeniu chorób Alzheimera. Dla podusmowania: oprócz zmniejszenia poziomu beta-amyloidu i modulującej funkcji mikroglejowej, chronią komórki mózgowe przed szkodliwym działaniem beta-amyloidu, zmniejszają stan zapalny i wspomagają proces naprawy mózgu poprzez poprawę neurogenezy, a więc narodziny nowych komórek. 

Warto na koniec wspomnieć, że stosowanie konopi może być również pomocne w leczeniu objawów często doświadczanych przez pacjentów z Alzheimerem, takich jak zaburzenia snu, czy też objawów psychicznych, takich jak depresja i lęki. Może również stanowić ulgę u pacjentów z nudnościami, wymiotami i utratą apetytu, które są potencjalnymi skutkami ubocznymi niektórych standardowych leków na chorobę Alzheimera.

Źródło:

Arielle Gerard "An Overview Of Alzheimer’s Disease and Medical Marijuana" [w:] medicaljane.com
"Evidence Indicates CBD is Beneficial for Alzheimer’s Disease, Review Finds" [w:] medicalmarijuanainc.com
Drake Dorm "Study: Cannabidiol (CBD) May Help Fight Cognitive Impairments From Alzheimer’s"[w:] medicaljane.com
Fiona Macrae "Cannabis 'could stop dementia in its tracks'" [w:] dailymail.co.uk
Alissa Sauer "The Effects of Medical Marijuana on Alzheimer’s Treatment" [w:] alzheimers.net
"Alzheimer’s Disease – Medical Marijuana Research Overview" [w:] medicalmarijuanainc.com
Cao Chuanhai, Li Yaqiong, Liu Hui, Bai Ge, Mayl Jonathan, Lin Xiaoyang, Sutherland Kyle, Nabar Neel, Cai Jianfeng "The Potential Therapeutic Effects of THC on Alzheimer's Disease"[w:] content.iospress.com
Nicole Stinson "Cannabis could CURE dementia – new study finds" [w:] dailystar.co.uk 
David Cheng, Jac Kee Low, Warren Logge, Brett Garner, Tim Karl "Chronic cannabidiol treatment improves social and object recognition in double transgenic APPswe/PS1∆E9 mice" [w:] link.springer.com
Corbin Bachmeier, David Beaulieu-Abdelahad, Michael Mullan, Daniel Paris "Role of the cannabinoid system in the transit of beta-amyloid across the blood–brain barrier" [w:] sciencedirect.com