Nowe badania podkreślają potencjał terapeutyczny kannabinoidów, ale brakuje badań klinicznych.

Już prawie 50 lat temu po raz pierwszy wykazano, że kannabinoidy pochodzące z konopi – w szczególności THC, CBN i CBD – wykazują działanie przeciwnowotworowe u myszy. Od tego czasu wielu naukowców badało zdolność kannabinoidów endogennych, pochodzenia roślinnego oraz tych syntetycznych do wywoływania śmierci komórek rakowych in vitro (poza żywym organizmem) i hamowania wzrostu guza u zwierząt. Jednak w dużej mierze z powodu federalnego zakazu używania konopi, obiecujące badania nad antyrakotwórczym działaniem kannabinoidów – poparte anegdotycznymi relacjami o remisji raka wywołanej przez ekstrakty z oleju z konopi – nie zostały jeszcze przełożone na badania kliniczne. Pozostaje wiele do zrobienia, aby ustalić, czy konopie indyjskie i kannabinoidy mogą zwalczać raka u ludzi, również jako dodatek do innych terapii, takich jak chemioterapia i radioterapia, oraz zintegrować ich stosowanie z protokołami leczenia.

Ponieważ każdego roku u 1,9 miliona Amerykanów diagnozuje się raka, ta rażąca rozbieżność między badaniami laboratoryjnymi a kliniką jest kolejnym niepokojącym produktem ubocznym wojny z tzw. narkotykami. Chociaż prawdą jest, że konopie są obecnie szerzej akceptowane ze względu na ich zdolność do leczenia objawów raka i skutków ubocznych chemioterapii, to jednak dopóki roślina nie zostanie wycofana na szczeblu federalnym z listy narkotyków, drastyczne zmiany w krajobrazie badawczym są mało prawdopodobne. Tymczasem trwają prace przedkliniczne. Poniżej znajduje się pięć kolejnych artykułów opublikowanych w ostatnich tygodniach, z zachęcającymi wynikami.

CBD I KOMÓRKI MACIERZYSTE RAKA PŁUC

Wykazano wcześniej, że kannabidiol (CBD) zwalcza kilka różnych typów komórek rakowych, ale jego wpływ na rakowe komórki macierzyste – niewielką subpopulację samoodnawialnych komórek, które kierują inicjacją i progresją guza – jest mniej znany. Dwóch duńskich badaczy chciało dowiedzieć się więcej na ten temat. W artykule opublikowanym w czasopiśmie Pharmaceuticals w listopadzie 2021 r. opisują badanie, w którym przetestowali wpływ CBD na trudne w leczeniu komórki macierzyste raka płuc i komórki rakowe. „Odkryliśmy, że CBD zmniejszyło żywotność i wywołało śmierć komórek w obu populacjach komórek” w sposób zależny od dawki, piszą autorzy. „Jednak dokładne mechanizmy działania CBD w nowotworowych komórkach macierzystych pozostają do wyjaśnienia i wydają się być zależne od kontekstu komórkowego”.

CBD W POŁĄCZENIU Z CHEMIOTERAPIĄ

Trzech naukowców z kanadyjskiego Ontario Veterinary College przeprowadziło badanie zdolności CBD do leczenia raka urotelialnego u psów, najczęstszej postaci raka pęcherza u tych zwierząt, zarówno samodzielnie, jak i w połączeniu z chemioterapią in vitro. W praktyce weterynaryjnej samo leczenie chemią prowadzi do tego, że większość psów zapada na tę chorobę ponownie w ciągu roku, piszą autorzy. W ich badaniu, którego odkrycia opublikowano w czasopiśmie PLOS One, CBD samoczynnie zmniejszało żywotność komórek i indukowało śmierć komórek w komórkach urotelialnych psów – a działało jeszcze lepiej w połączeniu z chemioterapią. „Dalsze badania in vivo są uzasadnione, a badania kliniczne konieczne, aby zbadać, jak najlepiej wdrożyć leczenie skojarzone CBD z chemioterapią w warunkach klinicznych” – podsumowują autorzy [...]

KANNABINOIDY W NEUROPATII WYWOŁANEJ CHEMIOTERAPIĄ

Neuropatia obwodowa jest efektem ubocznym chemioterapii, której doświadcza prawie 70% pacjentów w ciągu pierwszego miesiąca leczenia. Spowodowana uszkodzeniem nerwów objawia się osłabieniem, drętwieniem i bólem dłoni i stóp. Według grupy autorów z Mayo Clinic w Minnesocie i Sutter Health w Kalifornii w dokumencie Integrative Cancer Therapies z listopada 2021 r., kremy do stosowania miejscowego zawierające THC i/lub CBD mogą pomóc pacjentom doświadczającym tego schorzenia. Ich artykuł przedstawia przypadki 26 pacjentów z rakiem, którzy próbowali miejscowych kannabinoidów w celu leczenia choroby, z których 22 zgłosiło, że odczuli ulgę. Te dane „stanowią uzasadnienie dla przeprowadzenia randomizowanego, kontrolowanego badania placebo z użyciem wystandaryzowanego produktu w celu określenia rzeczywistej skuteczności takiego leczenia” – piszą autorzy.

Dwa tygodnie później inny artykuł w czasopiśmie Neurotherapeutics wskazał, że podawanie syntetycznego analogu CBD o nazwie PECS-101 wraz z lekiem chemioterapeutycznym paklitaksel zapewniło długotrwałą ulgę w allodynii mechanicznej i zimnej (model bólu neuropatycznego) u myszy. Dalsza analiza przeprowadzona przez naukowców z Brazylii sugeruje, że w tym efekcie pośredniczą receptory jądrowe PPARy, znany cel CBD.

KANNABINOIDY W KACHEKSJI NOWOTWOROWEJ

W przeglądzie opublikowanym w Journal of Cachexia, Sarcopenia and Muscle, grupa naukowców z University College London ocenia potencjał kannabinoidów w leczeniu kacheksji nowotworowej, stanu charakteryzującego się mimowolną utratą masy ciała i anoreksją. „Poprzednie badania wspierają stosowanie kannabinoidów w kacheksji w innych chorobach przewlekłych, w tym HIV i stwardnieniu rozsianym”, piszą autorzy – ale brakuje danych na temat tej interwencji w populacjach nowotworów. Przeszukanie literatury wykazało dziesięć badań: cztery badania z randomizacją i sześć badań nierandomizowanych. Metaanalizy tych ograniczonych badań nie wykazały żadnych statystycznie istotnych korzyści ze stosowania kannabinoidów, ale anegdotyczne, zgłaszane przez pacjentów obserwacje z badań nierandomizowanych wykazały poprawę apetytu.

HAMOWANIE ENZYMÓW DEGRADUJĄCYCH ENDOKANNABINOIDY

Jeśli badania przedkliniczne wykażą, że kannabinoidy mogą hamować proliferację komórek nowotworowych, inwazję guza i przerzuty (rozprzestrzenianie się guzów nowotworowych do nowych miejsc) oraz wspierać śmierć i degradację komórek rakowych, to czy można wówczas zastosować podejście mające na celu zwiększenie poziomu własnych kannabinoidów lub endokannabinoidów, które miałyby służyć również jako terapia przeciwnowotworowa? To jest główne pytanie, które zostało zbadane w niedawnym artykule przeglądowym w czasopiśmie Cancers. „Oprócz bezpośredniej aktywacji receptorów kannabinoidowych poprzez egzogenne zastosowanie odpowiednich agonistów, inną strategią jest aktywacja tych receptorów poprzez zwiększenie poziomu endokannabinoidów w odpowiednich patologicznych punktach zapalnych” – sugerują autorzy z Niemiec. Przechodzą do przeglądu wyników poprzednich badań, które pokazują, że hamowanie enzymów FAAH i MAGL, które degradują endokannabinoidy podobne do THC, anandamid i 2-AG, wiąże się ze zmniejszeniem rozwoju i rozprzestrzeniania się guza. Modulowanie aktywności enzymatycznej w celu poprawy tonu endokannabinoidowego jest przedmiotem ciągłego zainteresowania dla osiągnięcia różnych efektów terapeutycznych, ale niewiele poczyniono w zakresie postępów klinicznych w tym temacie.

Źródło:

Nate Seltenrich "ENCOURAGING CANCER RESEARCH" [w:] projectcbd.org